Zdobycie Antiochii - 1098r.

Krzyżowcy zdobywają Antiochię w ciągu 8 miesięcy. Najpierw, po prawie pół roku oblężenia i rozbiciu dwóch armii posiłkowych krzyżowcom udaje się wkroczyć do miasta tuż przed nadejściem wielkiej armii tureckiej przybyłej na pomoc obrońcom. Teraz chrześcijanie znajdują się między młotem a kowadłem - z jednej strony olbrzymia armia Kurbughi, a z drugiej obrońcy, zgromadzeni teraz w niezwykle trudnej do zdobycia cytadeli. Wtem jeden z wieśniaków oświadcza, że ukazał mu się św. Andrzej, który jakoby powiedział mu, że w byłej katedrze antiocheńskiej, obecnie zamienionej na meczet, znajduje się jedna z najświętszych relikwii chrześcijaństwa - włócznia, którą przebito Chrystusa. To wydarzenie podnosi morale rycerzy tak, że dowódcy postanawiają wydać Turkom bitwę. Krzyżowcy rozgramiają zwaśnioną armię turecką i 28 czerwca 1098 roku zdobywają Antiochię. Te pasmo szczęśliwych dla chrześcijan wydarzeń przypomina zawołanie krucjat - "Deus le volt!", "Bóg tak chce!". Po miesiącach sporów, władzę nad miastem obejmie Boemund, zaś I Wyprawa Krzyżowa ruszy do Jerozolimy, celu swej wyprawy.

Mury Antiochii

Bezowocne oblężenie

21 października 1097 r. armia I Wyprawy Krzyżowej staje pod Antiochią. Miasto te jest niezwykle potężnie ufortyfikowane (około 400 baszt), a także jego namiestnik Jaghi Sijan, słysząc o nadchodzącej armii krzyżowców ściągnął już wcześniej oddziały do obrony miasta, a także zgromadził znaczne zapasy żywności i wysłał gońców z prośbami o pomoc do innych muzułmańskich władców. Natomiast krzyżowcy zaczynają mieć problemy z prowiantem. Gdy pod koniec grudnia rycerze wyjadają prawie wszystkie zgromadzone zapasy, znaczna część z nich rusza złupić dalsze miejscowości. Jaghi Sijan dokonuje wtedy zbrojnego wypadu, jednakże dzięki Rajmundowi z Tuluzy atak zostaje odparty, a nawet drużynie konnych udaje się prawie dostać do miasta w pogoni za uciekającymi Turkami. Jeśli udałoby im się utrzymać pozycję do przybycia posiłków, los Antiochii byłby przesądzony. Niestety, jeden z koni zrzuca jeźdźca i zaczyna się cofać, a zdezorientowani krzyżowcy rzucają się do ucieczki.

Oblężenie Antiochii

 

Dwie armie posiłkowe

Tymczasem Boemund i Robert z Flandrii na czele armii próbującej zdobyć żywność spotyka wojska Dukaka z Damaszku, przybywających z odsieczą Antiochii. Robert ze swoim oddziałem wpada w zasadzkę wroga. Turcy, pewni że to jest cała armia chrześcijańska, zostają zaskoczeni i pokonani przez wojska Boemunda. Jednakże i krzyżowcy ponoszą tak wielkie straty, że muszą wycofać się pod Antiochię z niemal pustymi rękami. W armii chrześcijańskiej zaczynają się dezercje, z obozu ucieka nawet sam Piotr Pustelnik, wręcz ikona krucjaty, jednakże dowódcy urządzają pościg i łapią go, nie rozgłaszając tej sprawy wśród rycerzy. Tymczasem na pomoc Antiochii idzie kolejna armia, tym razem Ridwana z Aleppo. Sytuacja krzyżowców jest bardzo zła - wycieńczeni, zagrożeni atakiem armii posiłkowej i zbrojnej wycieczki z obleganego miasta. Boemund wpada na prosty, ale jak się później okaże skuteczny pomysł, podziału armii na dwie części - piechoty i konnych. Ci pierwsi będą bronić się przed atakiem z Antiochii, natomiast konii, w liczbie zaledwie 700, zaatakują wojska Ridwana. 8 lutego ciężkozbrojna konnica szaleńczą szarżą zmusza Turków do bezładnej ucieczki, zaś piechota z wielkim trudem odpiera atak Antiocheńczyków.

Robert z Normandii walczy z Turkami

Kolejne zagrożenie

Szczęśliwie dla I Wyprawy Krzyżowej, do pobliskiego portu 6 marca zawija flota angielska, z materiałami oblężniczymi i rzemieślnikami. Odział Rajmunda i Boemunda przewożący cenne materiały wpada w zasadzkę przygotowaną przez Jaghi Sijana i zostaje rozbity. Jednocześnie Antiocheńczycy dokonują zbrojnego wypadu na oblegających krzyżowców, aby umożliwić swym pobratymcom powrót do miasta. Jednak Rajmund i Boemund, zebrawszy niedobitków, wracają pod Antiochię i pomagają odeprzeć atak, a następnie rozgramiają Turków wracających z bezcennym ładunkiem i odzyskują go. W ten sposób mogą zbudować dwie wieże naprzeciwko dwóch bram, które do tej pory pozostawały niezablokowane, a tym samym całkowicie odcinają Antiochię. Mogą też teraz przejmować konwoje z żywnością, co chwilowo rozwiązało problem z prowiantem. Jednakże na początku maja do uczestników I Wyprawy Krzyżowej dobiega wieść, że potężny Kurbugha z Mosulu na czele 30 000 ludzi maszeruje na pomoc Antiochii. Po raz kolejny szczęście dopisuje krzyżowcom - Kurbugha postanawia najpierw zniszczyć Hrabstwo Edessy. Po trzech tygodniach straconych w Edessie atabeg Mosulu kieruje się na Antiochię, jednak w tym czasie chrześcijanom udaje się zdobyć miasto

Antiochia zdobyta 

 

Boemund wspinający się na mury Antiochii

 

W nocy z 2 na 3 czerwca, w wyniku zdrady Ormianina Firuza, Boemundowi i kilkudziesięciu jego rycerzom udaje się wejść na mury i otworzyć bramy. Wcześniej, pozoruje on odejście od twierdzy, aby teraz wojsko po kryjomu wróciło i zaskoczyło Turków. Miasto zostaje zdobyte a Jaghi Sijan zabity, jednakże część Turków na czele z synem Jaghiego barykaduje się w cytadeli. Boemund bezowocnie próbuje ją zdobyć, w końcu wojownicy wolą wrócić do rabowania miasta. Pijani zwycięstwem mordują wszystkich Turków, także kobiety i dzieci. Teraz przed armią I Krucjaty stoi kolejny problem - w mieście zapasy jedzenia są mizerne, zaś już 7 czerwca Kurbugha dociera pod twierdzę i zaczyna oblężenie Antiochii. Ciekawy może być fakt, przypominający wydarzenia z bitwy pod Grunwaldem - Kurbugha wysyła oblężonym zardzewiały miecz, łuk i włócznię, kpiąc, że przy pomocy takich narzędzi chcą pokonać niezwyciężonych Turków. Po kilku nieudanych próbach szturmu Turcy postanawiają wziąć chrześcijan głodem. Teraz sytuacja krzyżowców jest dramatyczna - w pierścieniu między cytadelą a otaczającymi ich wojskami Kurbughi, bez żywności, bez nadziei na zwycięstwo. Dowódcy postanawiają prosić o pomoc cesarza, jednakże ten, spotykając Stefana z Blois i jego rycerzy, którzy uciekli tuż przed zdobyciem Antiochii, jest pewny, że krzyżowcy ponieśli klęskę, i wraca do Konstantynopola.

Rzeź mieszkańców Antiochii

Deus le volt!

I teraz szczęście nie opuszcza wojsk chrześcijańskich. Wieśniak Piotr Bartłomiej twierdzi, że miał widzenie, w którym św. Andrzej wieści im zwycięstwo, a także wskazuje miejsce ukrycia najświętszej relikwii - włóczni, która przebiła bok zmarłego Chrystusa. 14 czerwca, we wskazanym miejscu, czyli katedrze św. Piotra, Piotr Bartłomiej rzeczywiście znajduje zakopaną pod ziemią włócznię. Wydarzenie to pokrzepia krzyżowców. Boemund postanawia wykorzystać wysokie morale rycerstwa i 28 czerwca decyduje się na atak generalny na Kurbughę. Armię dzieli na 6 oddziałów, których dowódcami są: wspólnie Hugon z Vermandois i Robert z Flandrii, Gotfryd z Boulogne, Robert z Normandii, Ademar le Puy w zastępstwie ciężko chorego Rajmunda z Tuluzy, oraz Boemund i Tankred. Chrześcijanie atakują z pasją Turków, nie zważając na strzały czy nawet ogień. Nie wiadomo, jak potoczyłyby się losy I Wyprawy Krzyżowej, gdyby nie fakt, że wojska Kurbughi opuszcza wielu emirów tureckich, obawiających się wzrostu potęgi władcy Mosulu. Wojownicy Kurbughi na ten widok rzucają się do ucieczki, krzyżowcy zaś ruszają ich śladem, mordując wielu nieprzyjaciół. Dowódca cytadeli, widząc porażkę, poddaje się Boemundowi. Antiochia zostaje utrzymana.

Odkrycie Świętej Włóczni

Po początkowych sporach o władzę, Antiochię przywłaszcza sobie Boemund, zakładając tym samym Księstwo Antiochii. Reszta wojsk krzyżowców, 3 stycznia 1099 uda się dalej, do Jerozolimy, celu krucjaty, Miasta Grobu Chrystusa. Czy uda się im zdobyć Jerozolimę?

Czytaj również:

• Czy cud Świętej włóczni był prawdziwy?
• 300 Spartan pod Trypolisem