niedziela, 2 marca 2014

Historia państw krzyżowców

mapa państw krzyżowców
Państwa krzyżowców


Państwa krzyżowców istniały w Ziemi Świętej blisko 200 lat, od 1097 r., kiedy to Baldwin zdobył władzę nad Edessą, aż do 1291, kiedy pod naporem mameluków padła ostatnia twierdza krzyżowców, Akka (zwana również Akrą). W Ziemi Świętej istniały cztery państwa krzyżowców - Hrabstwo Edessy, Księstwo Antiochii, Królestwo Jerozolimskie i Hrabstwo Trypolisu (wymienione w kolejności powstawania). Obecność łacinników w Grecji trwała znaczni dłużej, bo aż do 1525, kiedy utracono wyspę Rodos. Co prawda wiele książąt i królów tytułowało się później "królami Jerozolimy", jednakże za kres państw krzyżowych na Bliskim Wschodzie przyjmuje się właśnie rok 1291.

Saladyn
Saladyn



Dwie pierwsze krucjaty to czas wielkich zwycięstw i ekspansji terytorialnych, pomimo pewnych istotnych niepowodzeń. Od króla Baldwina aż do panowania króla Fulka krzyżowcy konsekwentnie zajmowali nowe tereny. Pomimo dotkliwego ciosu, jakim była utrata Hrabstwa Edessy w 1145 roku, Outremer dobrze się rozwijał, aż do nadejścia wręcz legendarnego Saladyna. Lata od 1180 do 1200 to bolesny okres dla państw krzyżowych - utraciły wtedy wiele ważnych i kluczowych miast i twierdz, których nigdy więcej nie odzyskać. Panowanie Saladyna to punkt zwrotny w historii krucjat - krzyżowcy nigdy nie odzyskali swej utraconej pozycji.

Mimo to, sytuacja ustabilizowała się na początku XIII w. Dynastia Ajjubidów była niezdolna, a nawet niezainteresowana całkowitym pokonaniem łacinników. Zamiast tego wykorzystywali ich jako jeden z wielu pionków w wielkiej szachownicy muzułmańskiej polityki. Sytuacja ta nie ulegała zmianie aż do nadejścia Mongołów.

Lekka kawaleria mongolska
Siejąca postrach mongolska kawaleria


Wielkie zwycięstwo egipskich mameluków nad Mongołami w 1261 r. w bitwie pod Ajn Dżalut ocaliło Outremer od ostatecznej zagłady przez groźne wojska mongolskie. Jednakże ich wybawcy już wkrótce stali się katami - eliminacja Franków stała się jednym z głównych celów polityki mameluków, co ostatecznie udało im się wykonać w 1291 r.

Zdobycie Akki
Zdobycie Akki przez mameluków


niedziela, 9 lutego 2014

Bitwa pod Askalonem (1099 r.)

Zaledwie wojska I Wyprawy Krzyżowej zdobyły Jerozolimę, musiały zmierzyć się z armią egipską. Co prawda wszyscy spodziewali się ataku, ponieważ słyszeli o armii koncentrującej się w Egipcie zanim jeszcze zdobyli Jerozolimę. Krzyżowcy zaledwie zdążyli załatwić najbardziej podstawowe sprawy w mieście, kiedy doszła do nich wieść o armii muzułmańskiej stacjonującej w nie tak odległym Askalonie.

Bitwa pod Askalonem
Bitwa pod Askalonem


sobota, 17 sierpnia 2013

CIEKAWOSTKI HISTORYCZNE #8 - Pożyczka za brodę

Baldwin z Le Bourg władał Hrabstwem Edessy w latach 1100-1118. Był oceniany jako sympatyczny i miły człowiek o czystych obyczajach, jednakże miał jedną, poważną wadę - był niezwykle chciwy.

Baldwin z Le Bourg
Baldwin z Le Bourg


czwartek, 15 sierpnia 2013

Historia Wypraw Krzyżowych - Hans Mayer

Co warto przeczytać: Historia Wypraw Krzyżowych - Hans E. Mayer

  Moja ocena: 4/5

Historia Wypraw Krzyżowych -Hans Mayer

Książka niemieckiego profesora uniwersytetu w Kilonii Hansa Mayera to pierwsze dzieło o tematyce wypraw krzyżowych jakie przeczytałem. Mayer jest wykładowcą historii średniowiecznej, a także autorem wielu publikacji historycznych. Dzieło te doczekało się już dziesiątego wydania, co z pewnością świadczy o jego wartości i popularności. Jego największą zaletą jest fakt, że omawia zagadnienia, które nie były tłumaczone w innych opracowaniach.

 Jak już wspomniałem wcześniej, "Historia Wypraw Krzyżowych" jest monografią naukową poświęconą zagadnieniu krucjat. Jej mocną stroną jest to, że temat jest omówiony niezwykle szczegółowo i dokładnie. Dzieło Mayera jest również spójne i jednolite - tezy są formułowane jasno, zaś ciągi przyczynowo-skutkowe - logicznie, zaś dygresje nie wprowadzają zamętu i zamieszania w książce.

W książce tej przeczytamy, oprócz przyczyn i przebiegu krucjat, również o strukturze państw krzyżowców, ich rozwoju kulturalnym, ekonomicznym i prawodawczym, a także o powstaniu i działalności zakonów (nie tylko rycerskich). Porusza również problematykę ewolucji idei wypraw krzyżowych oraz odpustów przyznawanych krzyżowcom. To jest największy plus tej książki, jako że tylko Mayer podjął się opisania tychże zagadnień.

"Historia Wypraw Krzyżowych" może niestety zniechęcić laika do danego tematu. Była to pierwsza książka jaką przeczytałem na ten temat, i, szczerze mówiąc, ledwo wtedy przez nią przebrnąłem. Jest to po prostu książka historyczna, która momentami może być nudna. Jeśli nie czujesz się na siłach do rozpoczęcia lektury tej książki, warto najpierw przeczytać coś "lżejszego" ( np. "Dzieje Wypraw Krzyżowych"). Wtedy na pewno wciągniesz się w jakże ciekawy i barwny temat krucjat, i będziesz gotowy na "Historię Wypraw Krzyżowych". Bo książkę przeczytać naprawdę warto - po niej Twoja wiedza o tamtym okresie czasu znacząco się poprawi, gdyż według wielu opinii, książka Hansa Mayera ta jest podstawową i najlepszą książką o dziejach wypraw krzyżowych. Polecam!



sobota, 10 sierpnia 2013

CIEKAWOSTKI HISTORYCZNE#7 - Leszek Biały, piwo i krucjaty

Leszek Biały
Leszek Biały
Jednym z książąt władających Polską podczas rozbicia dzielnicowego był Leszek Biały. Gdy papież Honoriusz III wezwał go do udziału w wyprawie krzyżowej, ten odpowiedział w następujący sposób:


"Złożony chorobą, popłynąć do Ziemi Świętej nie mogę, zwłaszcza iż z powodu przypadłości w naturę ciała wymierzonej, ani wina, ani prostej wody pić nie mogę, przyzwyczajonym tylko piwo, względnie miód pić."

czwartek, 8 sierpnia 2013

Nieudane krucjaty z 1101 r.

Gdy pod koniec 1099 r., wraz z powracającymi krzyżowcami do Europy dotarła wieść, że Jerozolima została zdobyta, jednak nadal potrzebni są rycerze i osadnicy, wnet zaczęto przygotowania do kolejnej krucjaty. Jednakże trzy oddziały, które wyruszyły ku Ziemi Świętej, zostały rozgromione przez Turków.

Krucjaty 1101
Krucjaty 1101 roku - trasy